70 görüntülenme
Çocuk cinsel istismarı tanımı:
Bir çocuğun tam olarak anlamadığı, gelişimsel olarak hazır olmadığı ve rıza gösteremeyeceği eylemlere katılmasıdır. Çocuğa cinsel eylemleri izletmek, açıkça cinsel biçimde kendini ifade etmeye teşvik etmek yada zorlamak, uygunsuz cinsel materyallere maruz bırakmak gibi fiziksel olmayan temaslar ve giriş içermeyen eylemler de cinsel istismar içine girer.
Çocuk cinsel istismar türleri
Kız ve erkek çocuklara karşı cinsel şiddet, çeşitli şekillerde olabilir. Çocuk cinsel istismarı; tecavüz, çocukla cinsel ilişki, ensesti içermekle birlikte, bunlarla sınırlı değildir. Oral, anal ya da vajinal yollardan giriş içeren cinsel ilişki ya da her türlü cinsel ilişki girişimini ve giriş içermeyen genital dokunma ya da okşamayı içerir .
Çocuk cinsel istismarının dinamikleri erişkinden farklıdır. Çocuklar olaydan hemen sonra nadiren istismarları açıklar. İstismarların açıklanması bir kerede olmaktan ziyade, bir süreçtir genellikle fiziksel bir yakınma ya da davranış değişikliğiyle başlar. Cinsel istismar yaşamış olan çocuğun değerlendirilmesi öykü alma ve adli muayene ile ilgili özel beceri ve teknikleri gerektirir.
Ensest tanımı
Anne-baba yakınlığına veya otoritesine sahip bir yetişkinle, bir çocuk veya ergen arasındaki her çeşit cinsel ilişkidir. Kan bağı olan veya olmayan, yakın veya uzak hısım akrabalar ile çocuğa bakım veren tüm yetişkinleri kapsamaktadır. Cinsel ilişkiden kastedilen bütün cinsel içerikli temaslardır. Tüm cinsel istismar olgularının üçte biri ensest ya da aile içi cinsel istismardır. Aile içi cinsel istismara maruz kalan çocuklarda fiziksel, psikososyal, ve cinsel sağlık sorunları ortaya çıkar. Bireyin beden bütünlüğünü, mahremiyetini, cinsel haklarını elinden alan bu durum, genellikle çocuk yaştan başlayarak uzun süre aile bütünlüğünü bozmamak adına gizli kalarak devam etmekte ve neden olduğu ruhsal, sosyal ve cinsel yaşam sorunları erişkinlikte de sürmektedir.
Pedofili tanımı
Pedofiller, çocuklarla cinsel birlikteliği erişkinlere tercih edenlerdir. Pedofili en az altı aylık bir süre boyunca, kişide ergenlik dönemine girmemiş bir çocukla ya da çocuklarla cinsel etkinlikte bulunmayla ilgili yoğun, cinsel yönden uyarıcı fantezilerin, cinsel dürtüler ya da davranışların yineleyici biçimde ortaya çıkması olarak tanımlanmıştır.
Cinsel saldırının hastalık değil, cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen bir suç olduğu unutulmamalıdır.
Türkiye İstatistik Kurumu 2015 verilerinde yılda ortalama 17 bin dava açılmakta sonuçta yılda ortalama 8 bin çocuğun cinsel olarak istismar edildiği belirtilmektedir.
Cinsel istismarda risk etmenleri
- Yaşının küçük olması
- Bazı ruhsal, zihinsel ve fiziksel gelişimsel bozukluklar
- Süreğen tıbbi hastalığın olması
- Fiziksel yetersizliğin olması
İpuçları nasıl değerlendirilmeli?
Çocuk son zamanlarda içine kapanık olabilir. Anne babaya cinsellikle ilgili bilmemesi gereken detayları söyleyebilir veya sorabilir. Oynadığı oyunların içine cinselliği fazlaca dahil edip akranlarına uygulamaya çalışabilir. Çizdiği resimlerde, saldırgana, cinsel organlara yer verebilir.
Ebeveynler bu gibi durumlarda sakin ses tonuyla konuşmalıdır. Çocuğa son zamanlarda kendisine hoşuna gitmeyen şekilde dokunan veya hoşuna gitmeyen bazı şeyler yapmaya zorlayan birileri olup olmadığı sorulabilir. Çocuk konuşurken sözü kesilmemeli, aşırı soru sorulmamalıdır. Çocuğa açık uçlu sorular sorulup çocuk yönlendirilmemelidir. Çocuk, yakını olan istismar eden kişiyi korumak zorunda hissetmemelidir. Çocuk, bundan sonraki adli süreç hakkında bilgilendirilmelidir.
Öncesinde ne yapmalı?
- Çocuklara bağıra bağıra hayır demeyi öğretmeli.
- Vücudunun özel olduğunu ancak kendi izin verirse birinin dokunabileceğini öğretmeli.
- Çocuklara cinsel eğitim verilmeli, yapamıyorsanız bir uzmandan yardım alın.
- Cinsellik konusu açılınca ‘’Sus, ayıp! Nereden duydun gördün? Bir daha böyle şeyler söyleme.’’ denmemeli.
- Okula sadece rehber öğretmen çağırdığında gidilmemeli. Bazen sizin göremediğinizi öğretmen görebilir.
- Öğretmene asla ‘’Eti senin kemiği benim’’ dememeli.
Doğru bilinen yanlışlar
- Sadece kız çocukları risk altındadır: Yapılan araştırmalarda cinsel istismarların cinsiyete göre sıklığının oranı; her beş kız çocuktan ve her on erkek çocuktan biri olarak bilinmektedir
- İstismarcılar, dışarıdan fark edilebilen anormal davranışları olan yabancı kişilerdir: Cinsel istismar ve tecavüz konusunda son 50 yıldır yapılan araştırmalar istismarcının çoğunlukla erkek, çekirdek aile, geniş aile, yakın çevre ya da eğitim kurumlarından hatta çocuğun ve ailenin de tanıdığı biri olduğunu göstermektedir.
- Parklar, umum, tuvaletler, ıssız sokaklar, boş inşaat sahaları cinsel istismarın gerçekleşebileceği tehlikeli yerlerdir: Cinsel istismar her ortamda olabilir. Olayın olduğu yer genellikle ev, okul gibi çocuğun içinde bulunduğu yakın çevresidir.
- Sıklıkla düşük gelirli ailelerde yaşanır: Klinik değerlendirmeye gelen cinsel istismar olgularının bir kısmında sosyoekonomik düzey düşüktür. Ancak bu diğer istismar türleriyle kıyaslandığında daha az belirgindir. Unutulmamalıdır ki cinsel istismar, her türlü sosyoekonomik ve sosyokültürel düzeyde gözlenebilir.
- Çocuklarda cinsel istismar nadir görülen bir durumdur: Dünya sağlık örgütü verilerine göre kadınların %15-20, erkeklerin %5-10’ u hayatının bir döneminde cinsel istismara uğramaktadır.
- Çocuk sesini çıkarmadıysa rızası vardır: Çocuk istismarında çocuğun rızası diye bir kavram yoktur, çocuğun kendinden yaşça büyük birinin isteklerini sessiz kalarak yerine getirmesi, bunu kabul ettiği anlamına gelmez. İstemediği söz ve davranışlara itiraz etmemesi, rıza göstergesi değil, her anlamda gücünün yetmemesi ile ilişkilidir.
Kaynakça ve İleri Okumalar:
- http://www.psikiyatri.org.tr/uploadFiles/219201618057-CocukCinsel_istismar_bilgilendirme_dosyasi.pdf
- Sanay B. (2018). Kardeşini Doğurmak Türkiye’de Ensest Gerçeği. Doğan Kitap. İstanbul.
Çocuk istismarına yönelik öz ve kapsamlı bir yazı olmuş. Özellikle doğru bilinen yanlışların eklenmesi de çok iyi olmuş.