99 görüntülenme
Günlük hayatımızda pek çok kullandığımız düşünceler davranışlarımızı etkilemektedir. Yaşamımızda düşüncelerin etkilerini duygusal olarak veya davranışlarımızda nasıl olumlu veya olumsuz etkileri olabilir? Hadi düşüncelerimizi kategorize edelim. Olumlu ve olumsuz düşünceler olarak ikiye ayıralım. Olumlu düşüncelere biraz örnek ekleyecek olursak “Bugün kendimi çok enerjik hissediyorum” veya havanın güneşli olması duygusal olarak bize iyi hissettiriyorsa bu olumlu düşüncemiz “Bugün hava çok güzel” şeklinde olacaktır. Bakalım siz bu satırları okurken de hava güzel ve güneşli olursa çok güzel bir rastlantı olur. Gelelim olumsuz düşünce örneğimize tabi ki tam tersini yazmayacağım buraya “bugün hava kapalı” bu ifadenin olumsuz düşünce olabilmesi için bizde duygusal olarak ne hissettirdiği veya ne anlam kazandığı önemli oluyor. Buradan yola çıkarak yani yaşamımızdaki tecrübelerimiz, işimiz, okulumuz, sosyal ilişkilerimiz düşüncelerimizi olumlu veya olumsuz şekilde yorumlamamızı sağladı. Peki farkında olmadığımız düşüncelerimiz? Evet, otomatik düşüncelerimiz. Düşüncenin otomatiği mi olur? Kesinlikle düşüncenin de otomatiği vardır. Karaosmanoğlu (2002)’ na göre “Otomatik düşünceler bilinçli bir yargılama olmaksızın ortaya çıkan, eylemlerimiz ve duygularımızı derinden etkileyen zihinsel işlevlerdir. Çevrede gelişen olaylara bağlı olarak meydana gelen bu düşünceler, daha sabit olan inançlarımız ve şemalarımızdan köken almaktadırlar.”
Hayatımıza pandemi ile birlikte artan stres faktörleri, belirsizlikler ve çevremizde yaşadığımız olaylar ile otomatik düşüncelerimiz olumsuz negatiflik içerebilir. Otomatik düşüncelerimizin farkındalığı bunun için önemlidir. Neleri etkiler ve ne yapılabilir? Sorusuna Parmaksız (2021) “Belirsizliğe tahammülsüzlük bireyin günlük yaşam aktivitelerindeki işlevselliğini, çalışma motivasyonunu ve olaylarla ilgili algılarını negatif yönde etkileyecek bir değişken olduğundan okullarda bu konuda farkındalık oluşturabilecek gençlere yönelik ve halk sağlığı uzmanlarıyla erişkin bireylere yönelik etkinlikler düzenlenebilir.” şeklinde ifade etmiştir.
Düşüncelerimize olan farkındalığımız bize pek çok fayda sağlayabilir. Kısaca duygularımızı ve davranışlarımızı neye göre değerlendirdiğimizi anlamış oluruz. Hayatta bunu durup düşünmekten ziyade düşündüklerimiz ile ne hissediyoruz? Hissettiklerimiz bizi hangi davranışlara yönlendiriyor şeklinde bir bakış açısından bakabiliriz.
Sevgilerle
Kaynakça
- Parmaksız, İ. Erişkin Dönemde Belirsizliğe Tahammülsüzlük Üzerine Otomatik Düşünceler ve Stresle Başa Çıkma Mekanizmalarının Etkisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2021;13(Ek 1): 1-11
- Karaosmanoğlu, A. Otomatik Düşünceler. 18 Ekim 2021 tarihinde https://www.psikonet.com/otomatik-dusunceler_nedir-154.html adresinden alındı.
Gönderinin Yazarı
Giresun Üniversitesi hemşirelik 4. sınıf öğrencisiyim.
Çevresel psikoloji ve sosyal psikolojiye oldukça meraklı birisiyim.
“Nefes almanın kıymetini bildiğinde ölmeyi anlamlı kılmışsın demektir.”
Yaşamın kıymetini anlamaya çalışan bir insan.
