Merhaba Değerli Okur,
Hiç merak ettiniz mi birini sevdiğimizde kalbimizle mi yoksa beynimizle mi duygularımızı yaşarız?
Sevdiğimiz kişilere karşı seni tüm kalbimle seviyorum gibi cümleler kullanıyoruz. Peki gerçekten duygularımızın yöneticisi kalbimiz mi? Eğer beynimizin yönettiğini bilseydik sevgi dolu cümlelerimiz değişir miydi? Seni beynimle seviyorum der miydik sevdiklerimize? Pek içten olmadı sanırım. Söylerken bile farklı geliyor kulağımıza. Vücudumuzda bütün işlemleri gerçekleştiren, duygu, düşünce, zeka gibi olguların yöneticisi beyin acıyı bile hissedemezken duygularımızın nasıl yöneticisi rolünü almıştır. Yaşamımızı nasıl etkiler sizlerle bunu konuşalım.
Beyin az önce bahsettiğimiz üzere bütün yaşamsal olaylarımızı gerçekleştiren, organlarımızın işleyişini düzenleyen, günlük yaşadığımız olayları ve kişilerarası iletişimimizi dahi planlayan yöneten beynimizdir. Duygular ise bireyin bilinçli, bilinçsiz, doğru ya da yanlış kararlar vermesinde etkilidir. Aklın tamamlayıcısıdır. Örneğin, bir araba ya da herhangi bir eşyayı almak istediğinizde alıp almayacağınıza nasıl karar verirsiniz? Beğenme, arzu etme duygularınız burada devreye girer ve sizi harekete geçirir. Sadece mantığımızla değil duygularımızı da katarak karar veririz. Duygularımız bilişsel fonksiyonlarımızı, bilişsel fonksiyonlarda duyguları kontrol eder ve ihtiyaçlarımızı karşılamada itici bir kuvvettir. Peki beynimizin hangi kısmında yönetiliyor duygularımız birazda bundan bahsedelim.
Beynin; ara beyin olarak adlandırılan (diensefalon), hipotalamus, talamus ve limbik sistemden oluşur.
Talamus; kortekse giden bütün duyusal girişleri (koku hariç) birleştirir. Aynı zamanda duygular ve duygu durum ile ilişkilidir.
Hipotalamus; hipofiz bezinin ön ve arka loblarını yönetir. Hipotalamus, otonom sinir sisteminin eylemleri üzerinde kontrol sağlar. Ana fonksiyonları arasında kızgınlık, öfke veya huzur gibi duyguların vücut üzerindeki etkilerine aracı olur. Stres yanıtlarını oluşturur. Duyu verileri ile oluşturulan karmaşık reflekslerin kontrolünü sağlar.
Limbik sistem; kortikal ve subkortikal yapıların ortasına yerleşmiş ve bu yapıları birbirine ve hipotalamusa bağlayan iletim yollarından oluşmaktadır. “Duygusal beyin” olarak da bilinen limbik sistem; dürtüleri, duyguları ve iç dünyamızın kontrolünü sağlayan veya bir uyarıya karşı gösterilen duygusal tepkileri kontrol eder. Öfke, korku, neşe gibi duyguların dışa vurumu bu bölge ile şekillenir.
Beynimiz agresif veya gülümseyerek vereceğimiz tepkilerin nasıl olması gerektiğine karar verir. Duygularımızın merkezi beyindir. Kalp ve diğer organlarımız bize bu duyguları hissetmemizi sağlayan aracılardır. Şimdi beynimizle mi yoksa kalbimizle mi severiz sorusunun cevabını da öğrenmiş olduk. Beynimizle severiz, kalbimizle hissederiz.
Evet sevgili okur! Yaşam deneyimlerine dayanarak atacağın her yeni adımlarda beyninin oluşturduğu sinyallerle karar verirsin. Bu sinyaller duyguları, düşünceleri ve davranışları oluşturur. Duygularımız düşüncelerimize şekil verir; düşüncelerimizde davranışlarımıza etki eder. Fakat şunu da söylemeliyim ki bu sinyallerin kontrolü sizin elinizde. Yeter ki siz içinizdeki gücü keşfedin. Sağlıklı ve mutlu kalın…
Kaynakça ve İleri Okumalar:
- Uzbay, Tayfun.Beyni Anlamak Sadece Nörobilim ile Mümkün Mü?,Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Sayı:1:(119-155).
- Gürhan, Neriman.(Eylül,2016).Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği.Ankara:Nobel Tıp Kitabevleri.
- Çeçen, A.Rezzan.(2002).Duygular İnsan Yaşamında Neden Vazgeçilmez ve Önemlidir?,Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,Cilt:9, Sayı:9, SS:(164-170).
