Görünmez Gorili Görmek

Lütfen içeriği okumaya başlamadan önce videoyu izleyiniz (A selective attention video,https://youtu.be/M1WcTQupeVg )

Harvard Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde görev yapan Christopher F. Chabris ve Daniel James Simons 1999’da bir psikoloji deneyi yapmıştır.

Deneyde deneklere basketbol maçından 1 dakikalık kesit izletilmişti. İzleyenlerden, beyaz forma giyen takımın attığı pasları saymalarını istenmişti. Doğru cevap, “15” idi, videoyu izleyen herkes doğru cevabı vermişti fakat deneklere:”Gorili gördünüz mü?”diye sorulduğunda izleyenlerin yarısı : “Goril mi, ne gorili? Aslında goril kostümlü biri, ekranın sağından dans ederek giriyor, ortada durup göğsünü yumrukluyor , dans ediyor ve soldan çıkıyordu.

 Deney 2010’da tekrarlandı, bu kez gorili herkes gördü. Ama gorili görmeye şartlanan herkes bu kez arkada duran perdenin renginin değiştiğini fark etmedi.

 Görünmez goril deneyi, görme yetersizliğinden kaynaklanan bir göz yanılgısını ortaya koyar gibi görünse de deney sonuçları çevremizde olup bitenlere çoğu zaman kendimizi nasıl kapattığımızı ve istem dışı körlük kavramını ortaya çıkarır. İstem dışı körlük, dikkatsiz körlük veya algısal körlük, hiçbir şekilde görme bozukluğu ya da görme kusuru ile ilişkilendirilmeyen psikolojik bir terimdir. İstem dışı körlük, bir bireyin normal bir görüşte beklenmedik uyarıcıyı fark edemediği olay olarak da tanımlanabilir. Bir şeye odaklandığımızda o konu haricindeki diğer ayrıntıları görmemizin sebebi de budur.

                  Bakmak, görmek ile aynı şey değildir.

 Peki ya günlük yaşantımızdaki gorilleri görebiliyor muyuz? Çoğu durumda göremediğimiz goriller işlerimizin yolunda gittiğini düşündürse de önemli olayları ve olguları ıskalamamıza sebepte olabilir. Bu durumda göremediklerimiz için paniğe kapılmaktansa zihnimizi özgür bırakıp daha da genişletmek, fark edemediklerimizi fark etmeye başlamanın sonsuz ferahlığına kapılmak daha doğru olacaktır. Peki siz gorili gördünüz mü?

Kaynakça ve İleri Okumalar:

1.  A selective attention video, http://www.youtube.com/watch?v=vJG698U2Mvo
2. Practicalpie
3. The Invisible Gorilla

Feyza Ege Sünbül