Merhaba sevgili okur, hoş geldin. Umarım her şey yolundadır. Bu yazımda ilişkilerdeki bağlılık ve bağımlılık üzerine konuşacağız.
Aşk, sevgi, mutluluk, huzur, kıskançlık, üzüntü, kırgınlık, nefret, kin… Ne çok duygu var paylaşabileceğimiz değil mi? Duyguları pozitif ve negatif duygular olarak sınıflandırarak konuya giriş yapalım. İki insan arasında paylaşılan duygu miktarı ve yoğunluğu ne kadar dengedeyse o ilişki o kadar sağlıklı bir hâl alıyor. Evet, doğru okudun sevgili okur. Paylaşılan pozitif duyguların dengesinden değil, hem pozitif hem negatif duyguların dengesinden bahsediyorum. İnsan, doğası gereği birçok duyguyu bir arada yaşar. Birini çok severken aynı zamanda çok kıskanabilir ya da çok kızgın hissedebilir. İşte bu duygular dengeli bir şekilde var olduğunda ilişkilerde sürekli ele gelecek büyük düğümler atılmadan, kırmadan kırılmadan birçok problem yerini tatlı bir tebessüme bırakabiliyor. Fakat kıra döke düzeltilmeye çalışılan her ilişkide sorunlar biraz daha içinden çıkılamaz bir hâl alıyor. Çünkü günümüzde partnerler birbirinin farklılıklarından çok aynılıklarını seviyor ya da üzgünüm ama sevdiğini sanıyor. Birbirinin aynısı olan çiftler o kadar çoğaldı ki… Sokakta, parkta, bahçede, sosyal medyada… Hemen her yerde bu örneklerle karşılaşıyoruz. Partnerinin kendisinden farklı olan yönlerini ‘nasıl olsa değiştiririm, nasıl olsa zamanla sözümü geçiririm’ gibi toksik düşüncelerle tabiri caizse kişiyi yontmaya çalışan bireyler daha yolun başındayken büyük sorunlarla karşı karşıya kalıyor. Partnerlerin uyum içerisinde olması tabi ki çok önemli bir etken fakat uyum demek aynılık demek değildir. Uyum farklılıklara duyulan saygıdır, farklılıklara duyulan sevgidir.
Uyum demek iki insanın birbirine bağlı olması demektir. İki tarafın da sınırlarını koruyarak yani ‘ben’ ve ‘sen’ ile ‘biz’i oluşturması demektir.
İlişkideki bu bağlılık, saygı ve sevgi çerçevesinden çıkıp iki insanın sınırlarının belirsizleşmesi ve birbirine geçmesiyle bazen bağımlılık haline dönüşebilir. Bağımlılık haline dönüşmüş bir ilişkide de uyumdan söz etmek maalesef çok güçtür. Peki bağlı ve bağımlı ilişkiyi nasıl ayırt edebiliriz? Birkaç farka dikkat çekelim: bağlı ilişkide; sevgi ve saygı hep ön plandadır. Partnerler birbirlerinin düşüncelerine önem verir ve farklılıklarına saygı duyarlar. Genellikle tek istenilen şey karşı tarafın mutluluğu ve huzurudur. İki taraf da birbiri için aynı duygulara sahiptir ve bu duygularla ilişkiyi sürekli beslerler. Birlikte geçirilen zaman verimli, alınan haz ortaktır. Bağımlı ilişkide ise; şahsi hazlar ön plandadır, karşı taraftan tek beklenen kişiyi mutlu etmesidir. İlişkide kıskançlık krizleri, karşı tarafı sosyal anlamda sınırlandırma, iğnelemeler ve yüksek sesli konuşmalar hakimdir. Buna rağmen kişiler bunları çok sevdikleri (!) için yaptıklarını savunurlar. Partnerler arada sevginin varlığından söz etse de sevmenin ve sevilmenin hazzından iki taraf da yoksundur. Görüşmediklerinde ise madde yoksunluğuyla aynı belirtileri verirler. Bunlar; öfke kontrolünü kaybetme, kriz ve nöbetler, iştah kaybı ya da fazlalığı, stres ve saldırganlık, uyku düzeninde bozulma, değişken duygudurum. Bu tarz bir ilişki içerisinde olduğunu fark edenlerin problemlerinin çözümleri için mutlaka psikolojik destek almaları ve çift-aile danışmanlarına başvurmaları gerekir. Çözülmeyen bir bağımlı ilişki iki tarafa da hem fiziksel hem psikolojik zararlar verebilir.
Gerçek ve partnerlerin birbirine karşılıklı bağlı olduğu bir ilişkide; sabır, mücadele, emek, saygı, merhamet, hoşgörü ve sevgi vardır. Eğer içinde bulunduğunuz ilişkide bunlar yok ise ve aşık olduğunuzu düşünüyorsanız, üzgünüm aşık değil bağımlısınızdır. Ve bu tür bir ilişki birliktelik değil tedavi gerektirir.
Aşk, sevgi, huzur, mutluluk dolu günlere… Sevgiyle…
Gönderinin Yazarı
Hemşire.
Uluslararası Nefes ve Aktif Yaşam Koçu.
2020 yılında Sakarya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü‘nden mezun oldu.
İnsanı merak eder. Bu sebeple araştırır, okur, yazar, konuşur, bol bol da dinler.
Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşiresidir.
Yetişkin Psikiyatrisi ile ilgili tüm alt alanlara ilgi duyar ve bu alanda uzmanlaşmak için çalışmalar yürütür.
Müzik ve spor ile ilgilenir.
Yoldur, yolcudur.
iletişim: bukettunc2011@gmail.com