Otizm nörolojik bir bozukluktan ileri gelen bir beyin rahatsızlığıdır. Otizmin belirtileri doğumdan kaynaklanmaz.
Bebekliğin on sekiz- otuz altı aylık döneminde otizm belirtileri ortaya çıkar ve bireyin yaşamı boyunca devam eder, hayatının her yönünü etkileyen bir hastalıktır. Otizm çocuğun başkalarıyla ve çevresindeki dünya ile iletişim kurmasını engeller.
Otizmli Bebeğin Diğer Bebeklerden Farkı Nedir?
Otizmli çocuklarda işaret dili gelişmemiştir, nesneleri işaret etme, takip etme, kafalarıyla onay verme gibi
davranışlar görülmez. Bir yaşına gelmiş bebeğiniz istediği oyuncağı işaret edemiyorsa otizmden şüphelenebilirsiniz. Bu bebekler sevildiğinde gülümseme ve sarılmayla karşılık göstermez. Otizmli bebeklerde diğer bebeklerde tipik olan yüzleri ve davranışları taklit etme yetenekleri de yoktur. Birçoğu, belirli nesneleri veya kişisel olarak ilginç buldukları konulara takılır. Çevresindeki insanlar onun anlattıklarına karşı ilgisiz olsa bile, ilgi çekici buldukları bir konuyu konuşmakta ısrar ederler, söylemek istedikleri bitmeden de susmaz sürekli aynı şeyi tekrar ederler.
Eyvah Çocuğum Otistik!
Otizmli çocuğa sahip anne babalar çocuklarının hastalıklarını ilk öğrendiği an “Çocuğum otistik! Ne yapacağım? Nasıl bakacağım? Nasıl büyüteceğim?” diye düşünüp karamsarlığa kapılırlar. Aslında bu tutum çocuklarının hastalığının gerilemesinde çok büyük role sahiptir ama aileler farkında değillerdir. Şöyle ki anne babaların bu hastalığı öğrendikleri an itibariyle onlara düşen ilk görev; bu hastalığın her çocukta görülebileceğinin bilincinde olmaları, bu duruma alışmaları gerektiğidir. Hastalık karşısında dimdik durmaları, bunu çocuğa yansıtmamaları ve çocuklarındaki davranış bozukluklarına karşı bilinçli olmaları gerekir.
Otistik çocuklar birtakım davranış bozuklukları gösterirler. Örneğin; ebeveynlerinin üzerine bir eşya fırlatabilir, yüksek ses çıkarabilir, çığlık atabilirler. Bunları tamamen ilgiyi kendi üzerlerine çekmek için yaparlar. Bir işten kaçınmak için anlamsız bir şekilde ağlamaya başlayabilirler ya da sevmediği bir işi yarım bırakmak için mızmızlanabilirler. Çocuklarının bu tip davranışları anne baba için kılavuz niteliğindedir. Çünkü bu davranışları en aza indirgemek hatta yok etmek mümkündür.
Anne babalar, bu davranış ve hareketleri tespit edip bir liste çıkarmalı; çocuğu rahatsız eden huzursuzlanmasına ve bağırmasına sebebiyet veren davranışlardan kaçınmalıdır. Çocuğu etkileyen unsurların tespiti için; çocuk çok iyi gözlenmelidir. Çünkü vereceği tepkiler onunla bir nevi iletişim kurmayı sağlayacaktır. Çocuğa rahatsızlık veren hareketlerin listesi çıkarıldıktan sonra aile ve uzmanlar detaylı bir şekilde bu listede önem arz eden davranışlara karşı bir tutum belirlemelidir. Eğer çocukta kendini ya da çevresindeki kişilerden herhangi birini ısırmak gibi bir davranış gelişmişse öncelik bu davranışlardan başlanmalıdır.
Sabır çok önemli!
Tüm bunlar yapılırken çocuğun üstüne çok gidilmemeli. Güzel bir dille onunla konuşulmalı ve çocuk rahatlatılmalıdır. Sabırlı bir şekilde çocuğa doğru yolu göstermek gerekir.
Bir problemi hemen çözmeye çalışmak çocukta anne babaya karşı olan güveni azaltıcı bir etki yapabilir. Bu sebeple problemler yavaşça alıştıra alıştıra çözülmeye çalışılmalıdır.
Başarılı bir gözlemle, gerekli eğitimler verilerek otizm hastası çocuk normal yaşama daha iyi bir şekilde adapte olacak ve gelecekte yaşaması muhtemel sorunlar bu şekilde ortadan kaldırılacaktır. Hem çocuğun kendisi hem de anne babası için daha rahat bir yaşam olanağı bu şekilde sağlanacaktır.
Peki Otizm Aileden Geliyor Olabilir Mi?
Nature dergisinde yayınlanan ABD’nin Yale, Harvard ve Washington Üniversiteleri tarafından gerçekleştirilen araştırmalara göre beyin gelişiminde yüzlerce, hatta binlerce genetik farklılığın olumsuz rol oynayabildiği gözlemlenmiştir. Yapılan üç ayrı araştırmaya dayanarak çocuklarda otizm görülme riskinin anne ve babanın yaşı ilerledikçe arttığı belirlenmiştir.
Hastalığın kalıtımsal riskleri ve çevre faktörleriyle olan bağlantısı üzerinde uzun yıllardır süregelen tartışmaların ardından, otizmin güçlü bir genetik temeli olduğu anlaşılmaktadır.
Kaynakça
- Nature , Genetics: Searching for answers (2010)
- Habertürk , Otizmli çocukların annesi anlatıyor (2016)
- https://otsimo.com/tr/otizm-nedir-otizmin-belirtileri-tedavisi/
