- Karanlığa her zaman saygı duymuş; karanlıksız aydınlığın mümkün olamayacağını vurgulayan, aydınlık ve karanlığın iç içeliğinin oluşturduğu alacakaranlık onda hiçbir zaman vasat bir grilik olmadığını savunan Carl Gustav Jung; bilinçaltının en önemli özelliklerinden birinin, bilincin tek yanlılığını telafi etmesi olduğunu söylemiştir. Jung: “Bilinç düzeyinde dışa dönük bir insansanız, bilinçaltı düzeyinde içe dönük olabilirsiniz. Bu durumun tam tersi de olabilir” söylemiyle ayrıştığı noktalara değinerek “psikolojik karakter tipleri” olarak tasvir ettiği sekiz karakter tipinden bahsetmektedir.
İçe Dönük sezgili tip: Bu kişiler imgelere ilgi duyarlar ancak bu ilgi sürekli değildir. İlginin sürekli olmaması onları bir sonuca ulaşmaktan alıkoyar. Bu tipteki kişiler çevresindekiler tarafından değerlerinin anlaşılmadığını düşünürler, dış gerçeklerle ilişkileri yoktur. Diğer insanlarla iletişim kuramazlar, kendilerini dahi görürler. Çevresindekiler ise bu tipteki insanları anlamakta zorlanırlar. Bu tiplere çoğunlukla artistler arasında rastlanır
İçe Dönük Düşünen Tip: Filozoflar bu tipe örnek gösterilebilir. Kişinin düşünceleri öze dönüktür. Bazı durumlardan gerçeklikten kopup şizofrenik özellikler sergileyebilirler. Dışa dönük tiple ortak noktaları kendilerini korumak amacıyla duygularını bilinç altlarına itmeleridir. Düşünceleriyle yalnız kalmak isterler. Dışarıdan bakıldığında duygusuz izlenimi verirler. Diğer insanlarla olan ilişkilerinde seçicidirler. Kendilerine yakın hissettikleri dışındaki insanlarla ilgilenmezler. Genellikle inatçı, bildiğini okumak isteyen, hoşgörüsüz, gururlu, çevresindekilere küçümseyici tutumları olan, iğneleyici ve yaklaşılması güç bir insandır.
İçe Dönük Duygusal Tip: Kendine saklama eğilimindedir. Sıklıkla popüler düşüncenin aksini savunur. Derin ve yoğun duygulara sahip olmalarına karşın duygularını dış dünyadan saklarlar. Dışarıdan ketum, soğuk ve gizemli görünür. Kadınlar arasında yaygın olan bu tip, genelde sessiz ve zor anlaşılır bir yapıya sahiptir. Bu da çevresine hoş ve cool bir izlenim verir. Melankoliktirler ancak kendi kendine yeten, huzurlu bir insan profili de çizebilirler. Bu kişileri anlamak ve bu kişilerle ilişki kurmak güçtür. Duygusal patlamalar yaşayabilirler. Çevrelerince sessiz kişiler olarak algılandıklarından bu duygusal patlamalar çevresindeki insanları şaşırtabilir.
İçe dönük Duyusal Tip: Öznel duyumlara önem verirler. Dış dünyayı basmakalıp bulurlar. Dış dünyadan uzak durarak kendi iç dünyalarını daha renkli ve ilgi çekici bulma eğilimindedirler. Sakin ve edilgen olarak tanımlanan bu kişiler, kısır duygu ve düşünceleri nedeniyle diğerleri tarafından ilginç bulunmaz.
Dışa dönük Sezgili Tip: Nesnel gerçeklikle başa çıkmak için genellikle sezgilerine başvururlar. Gizli olasılıkları tahmin etmede ve gelecekteki gelişmeleri tahmin etmede oldukça başarılıdırlar. Rutin işlerden sıkılıp sürekli yenilik peşinde koşarlar. Kadınlar arasında daha yaygındır.
Dışa Dönük Düşünen Tip: Bu insanların yaşamına nesnel düşünceler egemendir. Enerjilerini öğrenmeye ve nesnel dünya hakkında bilgi toplamaya yöneltmektedirler. Belirli bir amaçları ve idealleri vardır. Bu uğurda her şeyi yapmaya hazırlardır. Amaçları; olguları anlamak, yasaları ortaya çıkarmak ve kuramsal formüller yaratmaktır. Dışa dönük düşünen tip insan, duygusal yönlerini bir yana ittiğinden, diğer insanlara soğuk ve kendini beğenmiş biri izlenimini verebilir. Bilim insanları bu tipe örnek verilebilir
Dışa dönük Duygusal Tip: Kadınlar arasında daha yaygındır. Dış değerlere uyan yargılara önem verir. Değer yargıları basma kalıptır. Sıkça görüştükleri kişilerle uyum içindedirler. Onlar tarafından nazik ve geçimli olarak tanınırlar. İnsanlara kolay bağlanırlarsa da bu bağlar geçicidir, sevgileri kolayca öfke ve nefrete dönüşebilir.
Dışa dönük Duyusal Tip: Gerçekçidirler. Soyutlamalara, anlamlara, değerlere ayıracak pek vakitleri yoktur. Hayalci değildirler. Dış dünyayı deneyimleyerek öğrenmek isterler. Bu tip, erkekler arasında daha yaygın olmakla birlikte haz arayıcı ve bedensel zevklere eğilimlidir.
- Jung, tanımladığı karakter tiplerinin, fazla gelişmiş bilinçli tutumları ve bastırılmış bilinç dışı tutumları içerdikleri, dolayısıyla uç örnekler olduğuna işaret eder.
Kaynakça ve İleri Okumalar:
- Carl Gustav Jung Dört Arketip, Metis Yayınları, ISBN 975-342-414-0
- Carl Gustav Jung’un Arketipleri Bağlamında “Persil, Magnum ve Eti Canga” Reklam Filmlerinin Çözümlemeleri, Halkla İlişkiler ve Reklam Çalışmaları E-Dergisi ISSN 2636-753X / Cilt No 1, Sayı No 1, Mart 2018
- Edebiyatı, U. Ç. (2017). Susanna Tamaro’nun Tobia ve Melek Kitabındaki Kahramanların Carl Gustav Jung’ın Psikanalitik Bakış Açısıyla İncelenmesi. International Journal, 1, 51-63.
Psikiyatri hemşireliği yüksek lisans öğrencisi ve pediatri hemşiresiyim. Adli psikiyatri, çocuk ve ergen psikiyatrisi, sosyal psikiyatri, pediatri yakından ilgilendiğim alanlardır. Yaşam yolunda bazen umutlu, bazen umutsuz birisiyim. İçerik Üretim Komisyonunda görev alıyorum.
İletişim için; tubagne12@gmail.com
